Stoffen zijn grofweg in te delen in drie textielcategorieën: Gerecycled textiel, natuurlijke stoffen en synthetische stoffen. Op het label in kleding staat van welke stof het gemaakt is. Maar wat zegt dat eigenlijk? En waarom is het belangrijk?
In dit overzicht ontdek je wat de beste en meest duurzame stoffen voor kleding zijn.
Gerecycled textiel
Gerecycled textiel wordt vaak gecombineerd met nieuwe stoffen. Textiel dat volledig bestaat uit gerecyclede materialen is nu nog moeilijk en duur om te maken. Om de kwaliteit te verhogen wordt gerecycled materiaal gecombineerd met nieuwe stoffen. In de toekomst zullen er ongetwijfeld meer opties en innovaties komen op dit gebied. Materiaal dat (deels) bestaat uit hergebruikt katoen en wol zijn over het algemeen opties met een hoge kwaliteit.
Hoe zit het dan met gerecycled polyester (rPET)? Het is een beter alternatief dan ‘gewone’ polyester, maar het probleem met microplastics wordt hiermee helaas niet opgelost. Leestip: Byewaste heeft alle voor- en nadelen van gerecycled polyester op een rij gezet.
Natuurlijke stoffen
Natuurlijke stoffen die geschikt zijn voor kleding zijn: Katoen, linnen, wol, hennep en viscose. Dit betekent niet automatisch dat ze ook duurzaam zijn. Bekijk hieronder het overzicht om te bepalen wat voor jou de beste keuze is.
Katoen
Katoen is populair. Bijna de helft van onze kleding is gemaakt van katoen. Wat veel mensen niet weten is dat katoen niet zo duurzaam is.
Pluspunten
- Biologisch afbreekbaar (draagt niet bij aan plasticvervuiling).
- Gemaakt van hernieuwbare grondstoffen.
- Ademt en neemt vocht goed op.
- Voelt zacht en natuurlijk (hoog draagcomfort).
Minpunten:
- Veel land nodig om katoen te maken (leidt tot ontbossing).
- Productie van katoen verbruikt veel water.
- Kreukt en krimpt snel.
- Kleuren vervagen snel.
- Veel kunstmest, bestrijdingsmiddelen en chemische stoffen nodig voor productie. Niet vriendelijk voor de arbeiders en natuur.
Als je voor katoen kiest, zijn gerecycled katoen of biologisch katoen de duurzamere opties.
Linnen
Linnen wordt gemaakt van de vlasplant. Deze plant heeft minder water en bestrijdingsmiddelen nodig dan bijvoorbeeld de katoenplant. Het is één van de meest duurzame stoffen. De zaden van de vlasplant worden ook gebruikt voor andere doeleindes. Denk aan lijnzaad, verzorgingsproducten en zeep. Deze plant wordt al duizenden jaren in Europa verbouwd. Dichterbij huis dus. Al wordt er in Azië ook vlas geteeld. Deze kwaliteit is niet te vergelijken en dit proces is ook niet altijd biologisch. Wanneer je lage prijzen ziet voor linnen dan is de kans groot dat het gemaakt is onder onethische arbeidsomstandigheden.
Pluspunten
- Biologisch afbreekbaar, geen microplastics!
- De vlasplant wordt ook gebruikt voor andere doeleindes dan alleen textiel in tegenstelling tot de katoenplant.
- Antistatisch en antibacteriële eigenschappen.
- Droogt snel.
- Luchtige stof die geschikt is voor warme dagen.
- Ventileert en isoleert.
Minpunten
- Niet elastisch, kreukt snel.
- Niet iedereen vindt het comfortabel om te dragen.
- Arbeidsintensief en duur proces. Daardoor een stuk duurder dan andere stoffen.
Wol
Wol is een natuurlijke stof die niet of nauwelijks bewerkt is. Het staat tegenwoordig bekend als dieronvriendelijk en niet-duurzaam textiel. Er zijn wolsoorten beschikbaar waarbij wél met respect voor de dieren en de natuur wordt gehandeld. In Nieuw-Zeeland, na China en Australië de grootste wolproducent, is hier bijvoorbeeld wetgeving voor. Wil je meer weten over duurzame wol en de impact hiervan? Dan raden we je aan om dit artikel van Klooker te lezen. Voor duurzame wol in Nederland, kun je terecht bij The Knitwit Stable en Wools of Holland.
Pluspunten
- Biologisch afbreekbaar, geen microplastics!
- Gemaakt van hernieuwbare grondstoffen.
- Sterk materiaal, lange levensduur.
- Vuil- en waterafstotend, reinigt zichzelf. Wol hoef je niet vaak te wassen.
- Geschikt voor alle seizoenen (isolerend en ventilerend) en absorbeert vocht heel goed.
- Antibacteriële eigenschappen en neutraliseert geurtjes.
Minpunten
- Draagcomfort wisselt. Dikte van de wol bepaalt hoe kriebelig het aanvoelt.
- Pilt en pluist sneller dan synthetische materialen.
- Dierlijk product dus niet geschikt voor mensen die geen kleding afkomstig van dieren willen dragen.
- Kans op dierenleed. Dit is onder andere afhankelijk van het land van productie en de producent.
- Duurzame wol is voor veel mensen niet toegankelijk door de hoge prijs.
Hennep
Hennep is samen met linnen één van de duurzaamste materialen voor kleding. De plant groeit snel en heeft geen pesticiden nodig. Hierdoor is het makkelijk om deze plant biologisch te telen. Hennep wordt vaak gemixt met katoen waardoor het zachter aanvoelt.
De vezels van hennep zijn sterker dan katoen maar zijn hierdoor een stuk stugger. Dat is één van de redenen waarom het aanbod kleding gemaakt van hennep klein is. Goed om te weten: Alle delen van de plant zijn bruikbaar. Hier wordt voeding, supplementen, CBD olie, textiel, touw en bijvoorbeeld isolatiemateriaal van gemaakt. Een hele veelzijdige plant die veel kansen biedt voor duurzame merken.
Pluspunten
- Geschikt voor de gevoelige huid (hypoallergeen en anti-bacterieel).
- De vezels zijn geschikt voor natuurlijk verven.
- Absorberend en ademend.
- Regulerend; warm in de winter en koel in de zomer.
- Sterke stof, lange levensduur.
Minpunten
- Stug en ruw materiaal.
- Vaak dure kleding en nog weinig aanbod.
- Wordt vaak buiten Europa geteeld.
Viscose
Deze stoffen zijn allemaal gemaakt van plantaardig materiaal. Viscose is een semi-natuurlijke of half-synthetische stof. Een ander term voor viscose is kunstzijde of rayon.
Pluspunten
- Gemaakt van natuurlijk materiaal zoals houtpulp.
- Het is biologisch afbreekbaar en gemaakt van hernieuwbare grondstoffen.
- Sterkte, zachte en lichte stof die lang meegaat.
- Het is geschikt voor warme dagen.
- Bij de productie wordt minder water gebruikt dan bij katoen.
Minpunten
- Om reguliere viscose te maken is een sterk chemisch proces nodig. Er worden chemicaliën zoals chloor gebruikt tijdens de productie.
- Een groot deel van het hout voor de productie komt uit bedreigde oerwouden.
Modal / Lycocell / Ecovero
De duurzamere versies van reguliere viscose zijn: Modal, Lycocell (merknaam is Tencel) en Ecovero. Ecovero wordt net als Tencel gemaakt door het bedrijf Lenzing in Oostenrijk. De productie is vele malen milieuvriendelijker. Het hout komt uit gecertificeerde bossen in Europa. Voor de productie van Tencel maakt Lenzing uitsluitend gebruik van eucalyptusbomen uit duurzaam beheerde bossen. Het productieproces verbruikt de helft minder water dan bij reguliere viscose. Verder heeft het minstens dezelfde positieve eigenschappen als reguliere viscose.
Wil je graag kleding gemaakt van Ecovero en Tencel? Op de Where to buy pagina van textielfabrikant Lenzing kun je vinden welke winkels en merken deze stof gebruiken.
Synthetische stoffen
Synthetische vezels zijn gemaakt op basis van aardolie. Bekende stoffen zijn: Polyester, fleece, acryl, nylon en elastaan. Synthetische vezels zijn niet goed voor onze gezondheid en de natuur. Het beste zou zijn om deze zoveel mogelijk te vermijden. Dit vanwege effecten ná productie in de vorm van microplastics. De productie zelf heeft ook impact in negatieve zin. Denk aan grootschalige ontbossing van onze regenwouden en het gebruik van veel chemische middelen. Simpelweg komt het erop neer: Het is plastic en dus niet biologisch afbreekbaar.
Polyester
Bijna de helft van alle kledingstukken wereldwijd bestaat uit polyester. Synthetische kleding zoals polyester draagt bij aan de plasticvervuiling omdat kleine plastic deeltjes (microplastics) in het water terecht komen. Waterzuiveringsbedrijven kunnen namelijk niet al deze micodeeltjes uit het water halen (en jouw wasmachine ook niet). Dit komt uiteindelijk in de oceanen en rivieren terecht, en daarmee ook in de voedselkringloop van mensen en dieren.
Polyester is nog steeds de meestgebruikte stof voor kleding. Waarom? Het materiaal is goedkoop en slijt niet snel. Het is rekbaar, sterk en het kreukt niet. Ook droogt het snel. Het wordt door deze eigenschappen ook veel gebruikt in sport- en outdoorkleding. Als je het vanuit deze eigenschappen bekijkt is het een betere stof dan bijvoorbeeld katoen.
Nadelen
- Niet biologisch afbreekbaar, draagt bij aan de plasticvervuiling (plastic soep).
- Plastic fashion: De basis van polyesthergaren is hetzelfde als plastic tasjes en flessen (PET).
- Slecht ademend. Hierdoor voelen deze stoffen snel verstikkend en zweterig aan.
- Kan voor huidirritatie zorgen.
Ben je gehecht aan jouw fleecedeken of een bepaald kledingstuk van synthetisch materiaal? Dan is het fijn om te weten wat de duurzame alternatieven zijn, maar ook wat je nu kunt doen:
- Beperk het kopen van synthetisch textiel.
- Was synthetisch textiel zo min mogelijk.
- Wanneer je het wast kun je gebruik maken van een speciale waszak. Deze waszak vangt meer dan 60% van de microplastics op die anders door de filter van jouw wasmachine zouden glippen. De waszak van Guppyfriend is speciaal hiervoor ontworpen. Je koopt hem via Shop Like You Give A Damn of bij Bio warenhuis Green Jump.